بسیاری از کودکان در برخی موارد در خواندن، نوشتن یا انجام سایر وظایف مرتبط با یادگیری مشکل دارند. این بدان معنا نیست که آنها دارای علائم مشکلات یادگیری هستند.
کودک مبتلا به ناتوانی یادگیری اغلب علائم مرتبط زیادی دارد، که با گذشت زمان از بین نمیرود یا بهبود نمییابد. علائم مشکلات یادگیری از فردی به فرد دیگر متفاوت است.
عدم موفقیت و درک نادرست از علائم مشکل یادگیری، همچنان موانع سرسختی برای والدین و فرزندان هستند، که باید بر آن غلبه کنند.
اگر مشکل یادگیری برطرف نشود، میلیونها نفر در معرض خطر عقب ماندن، عزتنفس پایین، تسلیم شدن در برابر انتظارات دیگران و کاهش توانایی برای رسیدن به رویاهای خود هستند.
نشانههای رایجی که نشان میدهد ممکن است یک فرد دچار علائم مشکلات یادگیری باشد، عبارتند از:
یک کودک دارای ناتوانی یادگیری ممکن است یک یا چند مورد از موارد زیر را نیز داشته باشد:
توجه: بررسی علائم مشکلات یادگیری بهتنهایی برای تعیین اینکه فرد دارای ناتوانی یادگیری است کافی نیست. فقط یک متخصص یا کارشناس کودک، میتواند ناتوانی یادگیری را تشخیص دهد.
در ادامه ما موارد بیشتری را با توجه به جزییات هرگونه از اختلالات یادگیری برای شما بیان خواهیم کرد.
هر ناتوانی یادگیری علائم خاص خود را دارد. ممکن است یک فرد دارای یک معلولیت خاص، همه علائم آن ناتوانی را نشان ندهد.
کودکانی که به آنها زبان دوم آموزش داده میشود، ممکن است علائم مشکلات یادگیری یا ناتوانی در یادگیری نشان دهند.
در ارزیابی ناتوانیهای یادگیری باید زبانآموز بودن دانشآموز را در نظر گرفت.
علاوه بر این، برای کودکان فارسیزبان، ارزیابی باید نسبت به تفاوتهایی که ممکن است به دلیل گویش باشد، حساس هست.
توجه: در حالی که کودکان دارای ناتوانیهای یادگیری در برخی زمینههای یادگیری مشکل دارند، در سایر زمینههای موردعلاقه خود نیز توانایی، مهارت و استعداد قابلتوجهی دارند. خیلی اوقات، ما روی این اختلال تمرکز میکنیم و استعدادها یا مهارتهای کودک را نادیده میگیریم. مهم است که والدین و مربیان این پتانسیلهای پنهان را بشناسند و کودک را تشویق کنند تا آنها را دنبال کند.
در اینجا چند ناتوانی رایج و علائم مشکلات یادگیری مرتبط با آنها آورده شده است:
افراد مبتلا به نارساخوانی معمولاً در اتصال حروف و صداها، املا و تشخیص کلمات مشکل دارند.
افراد مبتلا به نارساخوانی اغلب علائم دیگری از این بیماری را نشان میدهند. این موارد ممکن است شامل موارد زیر باشد:
اختلالات یادگیری خواندن معمولاً بر اساس مشکل در درک کلمه گفتاری بهعنوان ترکیبی از صداهای ناهماهنگ است.
این موضوع میتواند در درک اینکه چگونه یک حرف یا کلمه، یک صدا را نشان میدهد و چگونه گروههایی از حروف، یک کلمه را تشکیل میدهند، برای کودک سخت باشد.
علائم مشکلات یادگیری مربوط به حافظه فعال (توانایی نگهداری و پردازش اطلاعات در لحظه)، نیز میتواند نقش مهمی داشته باشد.
حتی هنگام تسلط بر مهارتهای خواندن، کودکان ممکن است در کسب مهارتهای زیر دچار مشکل شوند:
کودکی که در نوشتن مشکل دارد یا دستخطش بسیار ضعیف است و از حد خود فراتر نمیرود، ممکن است در نوشتن دچار مشکل شود.
این اختلال ممکن است باعث شود که کودک در هنگام در دست گرفتن خودکار یا مداد، دچار تنش شود.
نوشتن، به مهارتهای بصری، حرکتی و پردازش اطلاعات پیچیده نیاز دارد.
علائم مشکلات یادگیری در بیان نوشتاری ممکن است منجر به مواردی شود.
علائم مشکلات یادگیری این اختلال، شامل مشکلات درک مفاهیم اساسی حسابی مانند کسرها، خطوط عددی، جمع و تفریق است.
اختلال یادگیری ریاضی، ممکن است در مهارتهای زیر مشکلاتی را ایجاد کند:
اختلالات یادگیری میتواند خواندن، نوشتن یا انجام ریاضیات ساده را برای کودک دشوار کند. علائم و کارهایی که میتوانید انجام دهید را درک کنید.
بسیاری از کودکان مبتلا به اختلالات یادگیری، مدتها قبل از اینکه این مشکلات تشخیص داده شوند، در مدرسه حضور پیدا میکنند.
این موضوع میتواند بر عزت نفس و انگیزه کودک تأثیر منفی بگذارد.
بدانید که چگونه علائم مشکلات یادگیری را تشخیص دهید، و چه کاری میتوانید برای کمک به فرزندتان انجام دهید.
ناتوانی یادگیری یک بیماری عصبی است که بر توانایی مغز برای ارسال، دریافت و پردازش اطلاعات تأثیر میگذارد.
هر نوع اختلال ممکن است با دیگری وجود داشته باشد.
توجه: اختلالات یادگیری شامل ناشی از بیماری جسمی یا روانی، وضعیت اقتصادی یا پیشینه فرهنگی نیست. همچنین نشاندهنده ضعیف یا تنبل بودن کودک هم نیست.
ناتوانی یادگیری تعریفشده به معنای اختلال در یک یا چند فرایند روانشناختی اساسی درگیر در درک یا استفاده از زبان، گفتاری یا نوشتاری است.
که ممکن است خود را در توانایی ناقص گوش دادن، صحبت کردن، خواندن، املا یا انجام محاسبات ریاضی نشان دهد.
این اصطلاح شامل شرایطی مانند اختلال شناختی، آسیب مغزی، حداقل اختلال مغزی، نارساخوانی و آفازی رشدی است.
علائم مشکلات یادگیری یک مشکل پردازش اطلاعات است، که فرد را از یادگیری یک مهارت و استفاده مؤثر از آن باز میدارد.
اختلالات یادگیری عموماً بر افرادی با هوش متوسط یا بالاتر تأثیر میگذارد.
درنتیجه، این اختلال بهصورت شکافی بین مهارتهای مورد انتظار بر اساس سن و هوش و عملکرد تحصیلی ظاهر میشود.
اختلالات رایج یادگیری بر تواناییهای کودک در خواندن، بیان نوشتاری، ریاضیات یا مهارتهای غیرکلامی تأثیر میگذارد.
برخی از این علائم مشکلات یادگیری را میتوان در تمام کودکان، در دورهای از رشد آنها مشاهده کرد.
بااینحال، فردی که دارای علائم مشکلات یادگیری است، یا ترکیبی از این علائم را دارد، که با افزایش سن از بین نمیرود.
شایعترین علائم مشکلات یادگیری :
سایر ویژگیهایی که ممکن است وجود داشته باشد:
به نظر والدین، کودک مبتلا به علائم مشکلات یادگیری در مهارتهای غیرکلامی، در اوایل دوران کودکی مهارتهای زبانی پایه و مهارتهای قوی خوبی دارد.
اما در زمانی که نیاز به استفاده از مهارتهای غیرکلامی هست، اختلالات او بروز پیدا میکند.
کودک مبتلا به علائم مشکلات یادگیری در مهارتهای غیرکلامی، ممکن است با مهارتهای زیر مشکل داشته باشد:
مواردی که ممکن است بر ایجاد علائم مشکلات یادگیری تأثیر بگذارند، عبارتاند از:
پیشگیری زودهنگام ضروری است. زیرا مشکل میتواند چند برابر شود. کودکی که در دبستان جمع را نمیآموزد، نمیتواند در دبیرستان به جبر بپردازد.
کودکان مبتلا به اختلالات یادگیری همچنین؛ اضطراب عملکرد، افسردگی، عزتنفس پایین و خستگی مزمن یا از دست دادن انگیزه را تجربه کنند.
برخی از کودکان ممکن است حواسشان را از مباحثی که در مدرسه باید یاد بگیرند، منحرف میکنند.
در صورت وجود نگرانی در مورد مشکلات یادگیری، معلم، والدین، سرپرست، پزشک یا سایر متخصصان کودک میتوانند درخواست ارزیابی کنند.
کودک شما احتمالاً ابتدا آزمایشاتی برای رد علائم مشکلات یادگیری بینایی یا شنوایی یا سایر شرایط پزشکی انجام میدهد.
اغلب، یک کودک یک سری آزمایشات را انجام میدهد که توسط تیمی از متخصصان، ازجمله روانشناس، معلم آموزش ویژه، کار درمانگر، مددکار اجتماعی یا پرستار انجام میشود.
شناسایی علائم مشکلات یادگیری و نیاز به خدمات بر اساس نمرات آزمون، مشاهدات معلم، نظرات والدین و بررسی عملکرد تحصیلی است.
تشخیص اضطراب شدید یا اختلال کمبود توجه با بیش فعالی نیز ممکن است مرتبط باشد. این شرایط میتواند به تأخیر در رشد مهارتهای تحصیلی کمک کند.
اگر فرزند شما اختلال یادگیری دارد، پزشک یا مدرسه کودک شما ممکن است توصیه کند:
اگر فرزند شما پیشرفت نمیکند، میتوانید به دنبال خدمات بیشتری باشید یا درخواست بررسی با یک مشاوره حرفهای داشته باشید.
در مجموعه قاصدک دانش شما میتوانید از مشاوره رایگان کارشناس «خانم کاظمی» برای بررسی و رفع علائم مشکلات یادگیری کودکان، کمک بگیرید.
درعینحال، به فرزندتان کمک کنید تا نیاز به هرگونه خدمات موردنیاز را به زبان ساده درک کند و اینکه چگونه میتوانید به او کمک کند.
همچنین روی نقاط قوت فرزندتان تمرکز کنید. فرزندتان را تشویق کنید که به دنبال علایقی برود که به او اعتمادبهنفس میدهد.
این مداخلات با هم میتوانند مهارتهای کودک شما را بهبود بخشند.
به او کمک کنند تا راهبردهای مقابلهای را توسعه دهند و از نقاط قوت خود برای بهبود یادگیری در مدرسه و خارج از مدرسه استفاده کنند.
برخی از کودکان بهعنوان دانشآموزان دیرآموز شروع میکنند، اما درنهایت قادر به یادگیری و انجام مطالعات و سایر فعالیتهای خود هستند.
برخی از کودکان ممکن است علاقهای به انواع خاصی از یادگیری (یادگیری یک زبان جدید، یک فعالیت یا مهارت خاص، یا یک موضوع تحصیلی) نداشته باشند.
یا ممکن است علاقهای به ورزش یا سایر فعالیتهای خارج از منزل نداشته باشند. این ویژگیها نشاندهنده علایق کودک است و نشاندهنده ناتوانی یادگیری نیست.
کارشناسان میگویند که هیچ دلیل خاصی برای مشکلات یادگیری وجود ندارد. بااینحال، عواملی وجود دارد که میتواند باعث علائم مشکلات یادگیری شود:
1- وراثت: مشاهدهشده است که کودکی که والدینش مشکلات یادگیری دارند، احتمالاً به همین اختلال مبتلا میشود.
2- بیماری حین و بعد از زایمان: بیماری یا آسیب در حین زایمان یا بعد از آن میتواند باعث اختلالات یادگیری شود. عوامل احتمالی دیگر میتواند مصرف مواد مخدر یا الکل در دوران بارداری، ضربههای فیزیکی، رشد ضعیف در رحم، وزن کم هنگام تولد و زایمان زودرس یا طولانیمدت باشد.
3- استرس دوران کودکی: یک رویداد استرسزا پس از تولد، مانند درجه حرارت بالا، ضربه به سر، یا تغذیه نامناسب.
4- اختلالات رفتاری: کودکان دارای علائم مشکلات یادگیری بیشتر از حد متوسط در معرض خطر مشکلات توجه یا اختلالات رفتاری مخرب هستند. تا 25 درصد از کودکان مبتلا به اختلال خواندن نیز ADHD دارند. برعکس، تخمین زده میشود که بین 15 تا 30 درصد از کودکان مبتلا به ADHD دارای اختلال یادگیری هستند.
در رشد فیزیولوژیکی طبیعی، انتظار میرود کودک مجموعه خاصی از مهارتهای شناختی و حرکتی اولیه را به دست آورد.
هرگونه تأخیر یا شکاف قابلتوجهی در این پیشرفت، میتواند نشانهای از ناتوانی یادگیری باشد.
قبل از تشخیص بیماری، باید یک سری آزمایشها و ارزیابیهای کاملاً تحقیقاتی و اثباتشده انجام شود.
علائم مشکلات یادگیری ممکن است در هر مرحله از کودکی، کمی متفاوت باشد.
پیشدبستانی:
ممکن است کودک در دوره پیشدبستانی با برخی از مشکلات زیر مواجه شود.
دبستان:
کودک ممکن است در موارد زیر مشکل داشته باشد:
شناسایی ناتوانیهای یادگیری یک فرآیند پیچیده است.
اولین قدم این است که مشکلات بینایی، شنوایی و رشدی را که میتوانند ناتوانی یادگیری را تحتالشعاع قرار دهند، کنار بگذارید.
پس از کنار گذاشتن این موارد، علائم مشکلات یادگیری با استفاده از یک ارزیابی روانشناختی، که شامل آزمون پیشرفت تحصیلی همراه با سنجش توانایی فکری است، تعیین میشود.
این آزمون به تعیین اینکه آیا تفاوت قابلتوجهی بین توانایی کودک برای انجام تست (IQ) و پیشرفت تحصیلی کودک (عملکرد مدرسه) وجود دارد یا خیر، کمک میکند.
با حمایت بهموقع، کودکان دارای ناتوانی یادگیری میتوانند در مدرسه موفق باشند.
والدین و معلمان اولین کسانی هستند که متوجه میشوند کودک در خواندن، نوشتن یا یادگیری مشکل دارد.
اگر فکر میکنید فرزندتان ممکن است ناتوانی یادگیری داشته باشد، برای برنامه درمانی موردنیاز از یک متخصص سلامت روان یا سایر متخصصان آموزشدیده کمک بگیرید.
توجه: تشخیص زودهنگام میتواند به کودک کمک کند تا در مدرسه اعتماد به نفس خوبی داشته باشد. نادیده گرفتن این شرایط ممکن است بر توانایی کودک برای مقابله با این بیماری تأثیر بگذارد.
والدین و متخصصان باید اهدافی را تعیین کنند و ارزیابی کنند که آیا کودک با سبک مداخله و حمایت انتخابی در حال بهبود است یا خیر.
اگر اینطور نیست، میتوان روشهای جایگزین برای کمک به کودک یا دانشآموز را انتخاب کرد.
دشواری یادگیری پس از یک سری آزمایشات انجامشده توسط تیمی از متخصصان مشخص میشود.
متخصصان زیر ممکن است برای کمک به تشخیص و درمان مشکل کودک با یکدیگر همکاری کنند.
1- روانشناس بالینی (ترجیحاً روانشناس متخصص در زمینه آموزش) یک تست هوش خاص را انجام میدهد تا مشخص کند، که آیا عملکرد فکری کودک طبیعی است یا خیر. این به عملکرد ذهنی مرزی و عقبماندگی ذهنی متوسط مربوط هست، که هر دو ممکن است بر عملکرد تحصیلی تأثیر بگذارند.
2- مربی ویژه با انجام آزمونهای آموزشی استاندارد، پیشرفت تحصیلی کودک را ارزیابی میکند تا عملکرد کودک را در زمینههایی مانند: خواندن و نوشتاری و ریاضی، ارزیابی کند.
3- مشاور به درک رفتار کمک میکند و هرگونه مشکل رفتاری، هر مشکلی که ممکن است به دلیل محیط نامناسب خانه یا مدرسه وجود داشته باشد یا هر مشکل عاطفی که ممکن است دلیل عملکرد ضعیف کودک در مدرسه باشد را بررسی میکند.
4- متخصص اطفال/ متخصص مغز و اعصاب اطفال: اگر مشکوک به ناتوانی یادگیری باشد، پزشک اطفال باید عملکرد کودک را در مدرسه جویا شود و والدین را راهنمایی کند تا یک ارزیابی روانی آموزشی از کودک انجام دهند. متخصص اطفال همچنین ممکن است به والدین و معلم کلاس در مورد مزایای آموزش اصلاحی توصیه کند.
5 یک متخصص مغز و اعصاب اطفال یک تاریخچه بالینی دقیق را ثبت میکند و یک معاینه فیزیکی کامل برای شرایط پزشکی کودک مانند، کمکاری تیروئید و مسمومیت مزمن با سرب انجام میدهد. همچنینی بررسی اختلالات عصبی مانند فلج مغزی، بیماری ویلسون و اختلال نقص توجه و البته بیش فعالی.
6- روانپزشک کودک: بررسی میکند که آیا علائم ADHD در او وجود دارد؟ زیرا ممکن است با هر نوع ناتوانی یادگیری همراه باشد. روانپزشک همچنین علائم مشکلات یادگیری دیگری را که ممکن است دلیل عملکرد ضعیف تحصیلی باشد بررسی میکند.
بهصورت کلی فرزند شما ممکن است علائم مشکلات یادگیری داشته باشد. که باید برای رفع تمام این مشکلات اقدامات مهمی را انجام دهید.
اگر احساس میکنید که در مورد علائم مشکلات یادگیری موضوع نیاز به مشاوره دارید و باید هرچه سریعتر تمام اختلالات یادگیری کودک شما برطرف شود، میتوانید از مشاوره رایگان مجموعه قاصدک دانش کمک بگیرید.
